6 grudnia- św. Mikołaja

Chętnie dziś obchodzony zwyczaj obdarowywania się w dzień wspomnienia św. Mikołaja  jest znany od średniowiecza. Dotarł on do Polski z Europy Zachodniej.  W dziele O zwyczajach wszystkich narodów Jana Boemus z Aub z 1520 r., zawarte są wskazówki dla dzieci, aby pościły 5 grudnia, jeżeli chcą dostać w nocy prezent od św. Mikołaja. Natomiast ksiądz Maciej Frąckiewicz w Delicjach dziecinnych z 1748 r.  opisuje, że rodzice podrzucają swym pociechom drobne podarunki w Noc Wigilijną. Z książeczki tej wynika, że zwyczaj podarunków na pamiątkę szczodrobliwości św. Mikołaja był popularny w XVIII-wiecznej Polsce.  Ten ulubiony przez dzieci święty podrzucał dzieciom zazwyczaj książki, medaliki, święte obrazki. Niegrzeczne dzieci dostawały rózgę.

Św. Mikołaj był również patronem rybaków, piekarzy, cukierników, pielgrzymów, studentów, jeńców i więźniów. W twórczości ludowej św. Mikołaj przedstawiany jest często w towarzystwie bydła i innych zwierząt, które wypasano (przede wszystkim owiec). Wynika to z faktu, że święty ten jest również opiekunem pasterzy, którzy w wigilię jego święta pościli i żarliwie się do niego modlili, a za pośrednictwem kapłana odprawiającego nabożeństwo, składali mu ofiary aby zapewnić bezpieczeństwo sobie i swoim zwierzętom w nadchodzącym roku.

Zanim popularny stał się wizerunek św. Mikołaja w czerwonym ubranku obszytym białym futerkiem, przedstawiano go w białej szacie biskupiej. Do atrybutów, z którymi go przedstawianą należą . in.: trzy złote kule, jabłka, chleb, anioł i troje dzieci. Św. Mikołaj pochodził z Grecji, był biskupem Miry w Azji Mniejszej. O jego życiu wiadomo niewiele. Opowiada się natomiast wiele legend. O tym jak obdarował trzy panny z ubogich domów posagiem, co umożliwiło im wyjście za mąż, o tym jak uratował żeglarzy z katastrofy morskiej, o tym jak  wskrzesił też trzech młodzianów zabitych za nie zapłacony nocleg w gospodzie i wiele innych.

W naszym muzeum posiadamy kilka wizerunków św. Mikołaja, zarówno rzeźby, jak i obrazy.

 

 

Skip to content