3 stycznia- św. Genowefy z Paryża

3 stycznia w Kościele katolickim wspominana jest św. Genowefa z Paryża.

Urodziła się około 422 r. w Nanterre pod Paryżem. Źródła podają sprzeczne informacje na temat jej pochodzenia – według jednych pochodziła z rycerskiego rodu, według innych zaś była córką zamożnych wieśniaków. Gdy miała siedem lat do jej rodzinnej wioski przybył św. German, biskup Auxerre, który pielgrzymował do Brytanii, aby tam zwalczać herezje. Świątobliwy przybysz dostrzegł ją wśród tłumu i przepowiedział, że zostanie świętą. Ofiarował jej także krzyż, z którym Genowefa nie rozstawała się nigdy.

W wieku 15 lat, po śmierci rodziców, przeniosła się do Paryża i zamieszkała ze swoją babcią (według innych źródeł – matką chrzestną), gdzie z rąk miejscowego biskupa otrzymała welon dziewicy poświęconej Bogu. Rozpoczęła życie pełne duchowej ofiary i umartwienia, praktykując cnotę miłosierdzia względem potrzebujących. Były to czasy, w których wiara i pobożność były przyczyną dobrej sławy, toteż imię niewiasty poświęconej Bogu zasłynęło w mieście. Musiała stać się postacią rzeczywiście znaną i wpływową, skoro – jak głosi podanie –  udało jej się nakłonić ludność Paryża do wzniesienia świątyni ku czci św. Dionizjusza (Denisa), biskupa i patrona Paryża, gdzie później rozwinęło się narodowe sanktuarium.

Podczas najazdu Atylli w 451r. Genowefa skłoniła ogarniętą paniką ludność, aby nie uciekała z miasta przed oddziałami Hunów, lecz zaufała opiece Boskiej i podjęła modlitwę połączoną z pokutą, przepowiadając, że nic złego im się nie stanie. Jej wstawiennictwu przypisywano potem ocalenie – pogańskie hordy omijając miasto skierowały się ku Loarze. Uratowała również miasto od głodu, jaki mu zagrażał, gdy oblegali je Frankowie, mszcząc się za porażki poniesione od wojsk Syagriusza – zorganizowała flotyllę rzeczną i w ten sposób zaopatrzyła Paryż w żywność. Prowadziła działalność dobroczynną nie tylko w Paryżu, ale i w Tours, Meaux i Orleanie, a wieści o jej dobroci szybko się rozprzestrzeniały. Mimo tego wycierpiała wiele zniewag i prześladowań (okrzyczano ją nawet czarownicą i usiłowano spalić), skończyły się one dopiero gdy św. German wysłał jej pobłogosławiony chleb w dowód uznania jej działalności i na znak szacunku dla niej. Na jej prośbę król Chlodwig I wybudował na wzgórzu kościół poświęcony św. Piotrowi i św. Pawłowi. Górę zaczęto nazywać górą św. Genowefy.

Zmarła w sędziwym wieku 3 stycznia 500 lub 502 r. Jej relikwie początkowo przechowywane były w kościele wybudowanym na jej prośbę, a który zaczęto z czasem nazywać kościołem św. Genowefy. Największy cud za jej wstawiennictwem odnotowano gdy w mieście wybuchła epidemia – szkatułę z kośćmi Genowefy przeniesiono w uroczystej procesji do katedry, a chorzy ozdrowieli. Kiedy papież Innocenty II odwiedził Paryż w następnym roku, zalecił organizację corocznych festynów mających upamiętnić to wydarzenie. Relikwie złożono w relikwiarzu ufundowanym przez św. Eliasza. W 1746r. przeniesiono je do nowego kościoła.

Relikwie –  z tak wielką czcią przechowywane przez wieki –  rewolucjoniści spalili publicznie na placu de Greve w 1793 r., a część z nich rozkradziono.  Kościół, w którym się znajdowały zamieniono na świecki Panteon. Część relikwii, które udało się uratować, wróciła do kościoła za panowania Ludwika XVIII i tam znajdowały się do 1830 r., gdy kościół został ponownie przekształcony w Panteon. Całkowicie je zniszczono  w 1871r. Obecnie miejscem jej kultu jest paryski kościół św. Stefana ze Wzgórza (St. Etienne-du-Mond), gdzie znajdują się resztki sarkofagu.

Kult świętej dziewicy Genowefy sięga VI wieku, u progu którego zakończyła ona swój żywot, wspomina o nim wydane w 592 r. w Auxerre „Martyrologium Hieronima”  czy św. Grzegorz z Tours w swoich pismach.

Jest patronką Paryża i Francji, dziewic, pasterzy, producentów świec woskowych, rybaków, rzemieślników, żołnierzy i winiarzy. Wzywana w obronie przed gorączką, ulewnymi deszczami, powodziami czy innymi katastrofami.

Przedstawiana jest jako pasterka pasąca owce, jako młoda mniszka, z dwoma kluczami Paryża przy pasie, ze świecą lub gdy przywraca wzrok niewidomemu. Jej atrybutami są: anioł i księga, czasza, medalik, kądziel, kij pasterski, owca, dwa klucze.