„Bijcie w kotły, w trąby grajcie…”
Wystawa prezentowana w Muzeum Etnograficznym w Rzeszowie wystawa pt. „Bijcie w kotły, w trąby grajcie…” jest częścią realizowanego projektu „Muzyczne Podkarpacie. Badania terenowe” i stanowi ukoronowanie tegorocznych działań w zakresie dokumentacji działalności amatorskich zespołów muzycznych na terenie Podkarpacia. Tytuł wystawy został zaczerpnięty z pastorałki „Cieszmy się i pod niebiosy” pochodzącej ze śpiewnika M.M. Mioduszewskiego z 1838 roku.
https://www.youtube.com/channel/UCt3T2OxXCRK3oYpTOykwYbg
W ramach tegorocznego projektu „Muzyczne Podkarpacie. Badania terenowe”, Muzeum pozyskało prezentowane na wystawie pamiątki należące do słynnego w regionie kapelmistrza i animatora kultury muzycznej – Józefa Strzępka (1889-1967). Realizacja założeń projektu, pozwoliła nie tylko na poszerzenie dotychczasowej kolekcji muzycznej, ale także nadała nowy kierunek dalszym, działaniom badawczymi kolekcjonerskim. Historia działalności orkiestr jest doskonałym dowodem trwania tradycji narodowych przejawiających cie nie tylko w muzyce ludowej, która w przypadku orkiestr dętych staje się zarówno źródłem inspiracji, jak i kultywowana w postaci bezpośrednich aranżacji na orkiestrę z zachowaniem oryginalnego brzmienia. Z tej przyczyny orkiestry dęte wypierają z przestrzeni społecznej tradycyjne zespoły muzyczne, z powodzeniem zajmując ich miejsce, czego przykładem jest udział orkiestr dętych niemalże w całej przestrzeni związanej zarówno z obrzędowością jak i obchodami świąt patriotycznych oraz lokalnych imprez społecznych i rodzinnych. Właśnie ten aspekt dot. problematyki działalności orkiestr dętych jest przedmiotem nin. wystawy.
Orkiestra Dęta OSP Dylagówka podczas wernisazu wystawy w dniu 17.11.2017 r.
Obok pozyskanych w instrumentów i pamiątek należących do Józefa Strzępka, a wystawie prezentowane są najstarsze instrumenty muzyczne stanowiące własność Orkiestry Kolejowej w Zagórzu, Orkiestr Związku Zawodowego Kolejarzy w Rzeszowie, oraz Orkiestry Dętej OSP w Besku i Orkiestry Dętej OSP w Zarszynie. Wśród prezentowanych instrumentów większośc pochodzi z Graslitz w Czechach, którae należało do tzw. Musikwinkel (Zagłębie wytwórni instrumentów), tworzone przez ośrodki Markneukirchen i Kligental (po stronie niemieckiej) i Graslitz (po stronie czeskiej). Jednym z najstarszych prezentowanych na ekspozycji instrumentów jest tuba z 1908 roku, (własność Orkiestry w Zagórzu), firmy Bohland&Fuchs Musikinstrumenten Fabrik Graslitz (obecnie Hradec Kralove), Czechy. W 1924 roku w samym Graslitz działało osiem wytwórni instrumentów. Ponadto, na wystawie obejrzeć mozna instrumenty sygnowane tabliczką Pierwszej Krajowej Wytwórni Instrumentów we Lwowie Franciszka Niewczyka, gdzie jeden z sakshornów prezentowany był na Wystawie Rzemiosła Regionalnego w Poznaniu w 1895 roku, o czym mówią umieszczone na instrumencie inskrypcje. Na uwagę zasługuje także sakshorn sygnowany W. Łuniaczek Łuck, Wołyń, służący w batalionie Grenadierów Regiment 12, 1886 r.(o czym mówią napisy własnościowe), skad trafił do naprawy w Markneukirchen (napis wokół roztrąbu), skąd najprawdopodobniej trafił do Orkiestry Kolejowej w Zagórzu i do dziś stanowi własność Orkiestry w Zagórzu.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
