Orlęta Lwowskie…
Zbliża się Święto Niepodległości, obchodzone 11 listopada, upamiętniające fakt powrotu Polski na mapę świata. Nie wszystkie ziemie polskie znalazły się w granicach odrodzonego państwa polskiego, o niektóre z nich trzeba było walczyć. W listopadzie rozgorzały krwawe walki o Lwów, w których licznie uczestniczyła młodzież, a nawet dzieci – słynne „Lwowskie Orlęta”.
„Orlęta” upamiętnione zostały na obrazach, pomnikach i rzeźbach przez licznych artystów.
W zbiorach naszego Muzeum znajduje się rzeźba Marka Zygmunta Więcha z Miejsca Piastowego, wykonana w 2003 roku, którą artysta zatytułował: „Orlęta Lwowskie”. Na pierwszym planie widnieje młody żołnierz z karabinem. Postać została ustawiona na tle drzewa, wypełniającego całą przestrzeń tła. Nad nim (na pierwszym planie) schematycznie ujęta brama cmentarza z krzyżem.
Marek Więch urodził się w 1957 r. w Domaradzu. Jest absolwentem Szkoły Chorążych Pożarnictwa w Poznaniu. Rzeźbą zajmuje się od 1980 r., a swoją pasję odziedziczył po dziadku i ojcu, którego rzeźby można zobaczyć w kilkunastu muzeach w Polsce.
Marek Więch stosuje drewno, m.in. lipowe, topolowe i brzozowe, a rzeźby polichromuje farbami olejnymi i akrylowymi o bardzo żywych kolorach.
Jego prace nawiązują do historii, tradycji religijnej i obrzędowej południowej Polski, jak również do motywów współczesnych.
W okolicznościowym tekście pt. „Świątki według własnego pomysłu. Rzeźby Marka Więcha.” Stanisław Wójtowicz napisał: Różnorodność tematyki prac Marka Więcha – świątki, postacie wojów, przedstawiciele dawno już zapomnianych zawodów, kapliczki – świadczy o intensywności poszukiwań twórczych. W przedstawionych postaciach odnajdujemy cechy tradycyjnej rzeźby ludowej: zwartość, statyczność, nienaturalistyczne proporcje, słabe rozczłonkowanie bryły i redukowanie szczegółów. Tradycyjne jest także frontalne ujęcie figur, które – umieszczone w kapliczkach – mogły być oglądane tylko z jednej strony. Typowa dla rzeźby ludowej jest również polichromia utrzymana w wąskiej gamie kolorów.
Rzeźby Marka Więcha znajdują się w zbiorach Muzeum Regionalnego w Jaśle, Muzeum im. Adama Fastnachta w Brzozowie, Zagrody Etnograficznej w Rogach i Muzeum Etnograficznego w Krakowie. Marek Więch jest zdobywcą kilku wyróżnień w konkursach amatorskich twórców ludowych, m.in. w Przeglądzie Artystów Ludowych Wojewódzkiego Domu Kultury w Krośnie.