ŚRODA POPIELCOWA
Środa Popielcowa, zwana ze staropolska Środą Wstępną, kończy karnawał i rozpoczyna w kościele katolickim czterdziestodniowy okres Wielkiego Postu, symbolizujący pobyt...
Środa Popielcowa, zwana ze staropolska Środą Wstępną, kończy karnawał i rozpoczyna w kościele katolickim czterdziestodniowy okres Wielkiego Postu, symbolizujący pobyt...
Wielki Post jest czasem refleksji i wyciszenia. Na wsi przed II wojną Światową dało się tę atmosferę odczuć znacznie mocniej...
Gorzkie Żale, to obok Drogi Krzyżowej, jedno z najbardziej popularnych w Polsce nabożeństw, które na stałe wrosło w wielkopostną tradycję....
Misteria Muzyka zawiązana z okresem Wielkanocy ma historie sięgającą początków chrześcijaństwa. Około IV wieku zaczęły kształtować się obrzędy Wielkiego Tygodnia,...
W Polsce wiek XIII jest okresem rozbicia dzielnicowego, rozdarcia dopiero co zjednoczonych pod berłem Chrobrego ziem, państwo słabło. Kler zdawał...
W Wielkim Poście zarówno tradycja jak i przepisy kościelne zakazywały zabaw i muzyki. O północy w Popielec zrywano struny skrzypiec...
W okolicach Łańcuta, Leżajska i Przeworska w Niedzielę Palmową spotkać można było tzw. Żaczków. Byli to chłopcy w wieku szkolnym,...
„Palma bije, nie ja biję, za tydzień wielki Dzień, za sześć noc Wielkanoc!” W Niedzielę Palmową, w tradycji ludowej zwaną...
Znaczenie kulturowe jajka połączone jest przede wszystkim z tkwiącym w nim zarodkiem życia i energią, a tym samym jego inicjalnością....
Specyficznym elementem obrzędowym Wielkiego Czwartku był zwyczaj zwany „judaszem”. Wywodzący się z rytuału niszczenia kukły uosabiającej śmierć i odchodzącą zimę,...
Istotnym i bardzo ciekawym elementem obrzędowości wielkanocnej było tzw. „zawiązywanie dzwonów”, które miało miejsce w Wielki Czwartek. Przez kolejne dni,...
„W Wielki Piątek staliśmy na warcie przy grobie Chrystusa. W mundurach, w pasach, z toporkami przy bokach, a jeszcze szły...
Tradycja budowy „Bożego Grobu” w kościołach na czas Triduum Paschalnego sięga czasów średniowiecza. Przez stulecia przybierały one różnorodne formy. Dziś...
Z obchodami Świąt Wielkanocnych związany jest zwyczaj trzymania straży przy urządzanym w kościołach Grobie Chrystusa, od Wielkiego Piątku do rezurekcji....
Choć dziś tradycja święcenia pokarmów w Wielką Sobotę jest nam doskonale znana, warto zauważyć, że dawniej przykładano do tego zwyczaju...
W Wielopolu Skrzyńskim ważnym atrybutem świąt wielkanocnych jest „turecki bęben”[1]. Z instrumentem tym wiąże się legenda, wg której król Jan...
Woda towarzyszy ludzkości od początków świata. Występuje w micie kosmogonicznym, kiedy to Bóg i Diabeł dryfują po wodzie, a Bóg...
W środę wypadającą w oktawie Wielkanocy czytane są podczas mszy św. wersety Ewangelii św. Łukasza mówiące o dwóch uczniach zmierzających...
Tradycję wystawiania Straży Grobowej zainicjował w 1983 r. Stanisław Wrona z Husowa który przeprowadził się do Wysokiej w 1969 r....
Nazwa Turki wywodzi się od historii o powracających z bitwy wiedeńskiej w 1683 r. i przyprowadzonych stamtąd tureckich jeńcach....
Początki oddziału związane są z powracającymi spod Wiednia mieszczanami Radomyśla biorącymi pośrednio udział w bitwie pod Wiedniem w 1683 r....
Grupa powstała w latach 50. XIX w. z inicjatywy proboszcza księdza kanonika Franciszka Wincentego Szaynoka, który objął probostwo w...
W 1922 roku w Mazurach powstała Straż Ogniowa. Od początku swojego istnienia członkowie Straży pełnili służbę przy Grobie Pańskim: początkowo...
Zgrupowanie to powstało w 1881 r. na pamiątkę powstania w Weryni (jak głosi tradycja), a jej założycielem był Marcin Osiniak...
Gwardia Narodowa im. Tadeusza Kościuszki z Majdanu Zbydniowskiego wg tradycji ustnej została założona około 1818 r. przez właściciela dużego majątku...
Straż Grobowa w Ulanowie jest jedną z najbardziej rozbudowanych i niejednorodnych grup, pełniących wartę przy grobie Chrystusa w okresie wielkanocnym....
Jeden z najstarszych oddziałów Wielkanocnej Straży Grobowej zwana Gwardią Narodową. Założona w 1772 roku w czasie konfederacji barskiej, brała udział...
Tradycja straży grobowych w Bieździedzy miała początek w XVI w. za czasów Marcina Broniewskiego, właściciela Bieździedzy, który przebywał w Jerozolimie,...
Za datę powstania oddziału turków w Chałupkach Dębniańskich przyjmuje się 1946 r. Chałupki będące wówczas przysiółkiem Dębna, nie miały jeszcze...
Pierwsze, pośrednie informacje, o istnieniu turków w Grodzisku pochodzą z przełomu XIX i XX w., rekrutowali się oni z mieszczan...
Turki z Wólki Grodziskiej są jednym z dwóch najstarszych (obok oddziału z Bud Łańcuckich) oddziałów Wielkanocnej Straży Grobowej w dawnej...
Samodzielny oddział Turków powstał w Nowym Grodzisku w 1981 roku, w stanie wojennym. Pierwszym komendantem Turków z Nowego Grodziska był...
Oddział turków w Dębnie powstał tuż po zakończeniu II wojny światowej, w 1946 r. Założycielem i komendantem był pan Niedzielski...
23 kwietnia przypada dzień św. Wojciecha, patrona Polski, do którego nawiązuje eksponat będący w zbiorach Muzeum Etnograficznego im. F. Kotuli...
Wśród licznych pisanek znajdujących się w zbiorach Muzeum szczególną uwagę zwracają pisanki pozyskane przez Franciszka Kotulę podczas badań terenowych prowadzonych...
Święta Wielkanocne są czasem zgłębiania tajemnicy Zmartwychwstania i podążania z ufnością za Panem Jezusem. Częścią obchodów tego Święta jest Rezurekcja...
W tym momencie okresu Wielkiego Postu, w którym obecnie się znajdujemy, wielkimi krokami zbliżają się Święta Zmartwychwstania, które niosą ze...
Pisanki w zbiorach Muzeum Etnograficznego im. F. Kotuli, stanowią świadectwo bogactwa polskiej kultury ludowej oraz niewyczerpane źródło inspiracji dla współczesnych...
Chrystus Frasobliwy jest przedstawieniem dobrze znanym, szczególnie na Podkarpaciu i w Małopolsce. Jego figurki stawiane były często przed wiejskimi chałupami...
W Muzeum Etnograficznym im. F. Kotuli w Rzeszowie znajduje się obrazek na szkle zatytułowany „Pierwszy wygon wiosenny” namalowany przez Bronisława...
Do okresu wielkanocnego, bezpośrednio nawiązuje eksponat będący w zbiorach Muzeum Etnograficznego im. F. Kotuli, przedstawiający Mękę Pańską. Jest to rzeźba...
Okres Wielkiego Postu był czasem wyrzeczeń, wyciszenia i refleksji. Przyjezdni kaznodzieje i zakonnicy prowadzili Misje. W domach i przy kapliczkach...
Święty Jan Nepomucen urodził się w Pamuku koło Pragi. Szybko rozwijającą się karierę kościelną przerwało mu uwięzienie, torturowanie i w...
Według przekazów św. Florian urodził się ok. 250 r. na terenie dzisiejszej Austrii. Był dowódcą wojsk cesarza Dioklecjana, stacjonował wraz...
25 marca w kościele katolickim obchodzona jest uroczystość Zwiastowania Pańskiego. Święto to wprowadzono w kościele wschodnim już w V w....
„Święty Józef kiwnie brodą, idzie zima na dół z wodą” W Polsce przez całe wieki bardzo gorliwie wypełniano zalecenia Kościoła...
Imię Zofia, czyli Sophia pochodzi z języka greckiego i oznacza mądrość, która w chrześcijaństwie była odnoszona do Bożej Mądrości –...
Maj, z uwagi na budzącą się do życia przyrodę, miał w obrzędowości ludowej szczególne miejsce, natomiast w kościele katolickim jest...
„Wierzbowe drzewo – gdzie posadzisz, tam wyrośnie” Salix, czyli wierzba występuje w około 300 odmianach, w większości w postaci krzewiastej....
Jednym z ptaków, który najbardziej kojarzy nam się z polską wsią jest bocian biały. Nic w tym dziwnego, skoro 66%...
„PRIMA APRILIS ALBO NAJPIERWSZY DZIEŃ KWIETNIA DO ROZMAITYCH ŻARTÓW MODA STAROLETNIA….” Wacław Potocki Najstarsze jej ślady wskazują perskie święto radości,...
Tego dnia zwykle kończono wszystkie ważniejsze prace w polu (rozpoczęte w Zwiastowanie). W praktyce gospodarczej oznaczało to zakończenie okresu wiosennego....
Cała zimę bydło spędzało w ciasnych i dusznych stajniach, w bardzo ciężkich warunkach. Z powodu opóźniającej się wiosny i braku...
Zwyczaje związane z dniem św., Marka świadczą, że był kiedyś uważany za koniec wiosny gospodarczej. Do tego dnia powinny już...
Św. Stanisław prawdopodobnie urodził się w Szczepanowie 26 lipca 1030 r. Kształcił się w Gnieźnie, być może również w Tyńcu,...
Ciekawymi zwyczajami związanymi z Wielkanocą, są straże przy Grobie Pańskim, zwane turkami. Zwyczaj ten do dziś praktykowany jest przez mężczyzn...
Człowiek już przed wiekami zwrócił uwagę na to, że pewne przedmioty z jego otoczenia wydają dźwięki. Spostrzeżenia te początkowo były...
Przygotowujemy: Jajka, barwnik do jaj lub kolorową bibułę, ocet, wosk pszczeli, pisak, świecę Jajka – najlepiej białe, bez pieczątek, myjemy,...
